Polska ‑ podwójne opodatkowanie dochodów zagranicznych

Zmiana przepisów podatkowych w Polsce – podwójny podatek

Zmiany w polskich przepisach podatkowych obowiązujące od 01/01/2021 sprawiły, iż polscy rezydenci podatkowi osiągający dochody z zagranicy muszą zapłacić podatek podwójnie. Zarówno w kraju gdzie osiągnęli dochód, jak również w Polsce ‑ zgodnie z polskimi stawkami podatkowymi. Zmiany dotyczą również osób osiągających dochody z Wielkiej Brytanii.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta między Polską a Wielką Brytanią

Umowa ta została podpisana w 2006 roku i nadal pozostaje ważna. Zmieniła się natomiast metoda unikania podwójnego opodatkowania stosowana przez Polskę w stosunku do dochodów z UK. W dalszej kolejności zostanie zniesiona ulga abolicyjna. Efektem obu działań będzie dodatkowy podatek należny w Polsce od dochodów zagranicznych.

Kogo dotyczą zmiany

Nowym przepisom podatkowym podlegają osoby będące polskimi rezydentami podatkowymi. Polskim rezydentem podatkowym jest osoba która:

• posiada w Polsce ośrodek interesów życiowych (rozumiany jako posiadanie w Polsce współmałżonka, dziecka/dzieci, najbliższej rodziny, nieruchomości, inwestycji i tym podobnych interesów osobistych lub gospodarczych),
• lub przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Osoby mieszkające na stałe w Wielkiej Brytanii razem ze swoją najbliższą rodziną, spędzające tutaj większość roku podatkowego nie są rezydentami podatkowymi w Polsce tylko w Wielkiej Brytanii. Zmiany polskich przepisów podatkowych ich nie dotyczą (tak samo jak nie dotyczą ich zmiany przepisów podatkowych w Niemczech, Hiszpanii, czy innym kraju, w którym nie są rezydentami podatkowym). 

Jak będzie naliczany podatek od dochodów zagranicznych należny w Polsce

Zagraniczne dochody polskich rezydentów będą przeliczane na złotówki i będą od nich naliczane podatki zgodnie z polskimi stawkami i progami podatkowymi. Podatek zapłacony od tych samych dochodów za granicą będzie pomniejszał należność wobec polskiego urzędu skarbowego. Kluczowe znaczenie ma tutaj fakt, iż kwoty wolne od podatku i progi podatkowe w innych krajach są znacznie wyższe niż w Polsce.

• Kwota wolna od podatku w Wielkiej Brytanii wynosi £12,500 (około 62,500zł) ‑ przysługuje ona wszystkim bez względu na wysokość dochodów.
• Kwota wolna od podatku w Polsce wynosi od 0.00 do 8,000zł ‑ jest zróżnicowana ze względu na wysokość dochodu. Przy dochodzie rocznym poniżej 8,000zł kwota wolna od podatku wynosi 8,000zł. Przy dochodzie od 13,000 do 85,528zł kwota wolna od podatku wynosi 3,091zł. Dla dochodu powyżej 85,529zł kwoty wolna od podatku jest dalej pomniejszana i dochodząc do dochodu 127,001zł, kwota wolna od podatku maleje do zera. Podsumowując: kwota wolna od podatku w Polsce wynosi od 0.00 do 8,000zł, przy czym dla większości podatników (z dochodami rocznymi od 13,000 do 85,528zł) wynosi ona 3,091zł (około £618).

Podobna skala różnic dotyczy progów podatkowych, dla których obowiązują wyższe stawki podatkowe.

• W Wielkiej Brytanii dochody powyżej £12,500 (około 62,500zł) podlegają opodatkowaniu stawką 20%. Wyższy próg podatkowy 40% zaczyna się dopiero po przekroczeniu £50,000 (około 250,000zł).
• W Polsce dochody powyżej kwoty wolnej od podatku (która jak już wiemy jest zróżnicowana i wynosi od 0.00 do 8,000zł) opodatkowane są stawką 17%. Drugi próg podatkowy, dla którego obowiązuje stawka 32% zaczyna się już po przekroczeniu 85,529zł (£17,100).

Wprowadzone zmiany najłatwiej przedstawić i zrozumieć na przykładach zaprezentowanych poniżej.

Założenia:

• Pan Janek jest polskim rezydentem podatkowym, osiągającym dochody z Wielkiej Brytanii (UK).
• Roczny zagraniczny dochód Pana Janka (z kontraktu lub też self‑employment) wynosi: £15,000.
• W Polsce Pan Janek nie osiąga żadnego dochodu.

Rok 2019 – przed zmianami

• Podatek należny w UK: £15,000 ‑ £12,500 (kwota wolna od podatku) = £2,500 x 20% (stawka podatku w UK) = £500 (2,500zł)
• Podatek należny w PL: 0zł

Pan Janek, pomimo że jest polskim rezydentem podatkowym płaci podatek wyłącznie w UK ‑ w kraju gdzie osiągną dochód. Poza przychodami uzyskanymi za granicą nie ma on żadnych dochodów w Polsce, w związku z czym nie musi składać deklaracji podatkowej w Polsce.

Rok 2020 – pierwszy etap zmian (obowiązek rozliczania się w Polsce)

• Podatek należny w UK jest taki sam jak w roku poprzednim: £15,000 ‑ £12,500 = £2,500 x 20% = £500 (2,500zł)
• 01/01/2020 – zaczyna obowiązywać w Polsce zmieniona metoda unikania podwójnego opodatkowania – na mniej korzystną podatnikowi (efekt podpisania przez Polskę  Konwencji MLI). Jej zastosowanie zobowiązuje polskich rezydentów podatkowych posiadających dochody z zagranicy do złożenia rozliczenia podatkowego w Polsce. Dotyczy to również osób, które mają dochody wyłącznie z zagranicy.
• Zagraniczny dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce: £15,000 = 75,000zł
• Podatek wyliczony polskimi stawkami: 75,000 zł ‑ 3,091zł (kwota wolna od podatku) = 71,909zł x 17% (stawka podatku w PL) = 12,225zł
• Zastosowanie nowej metody (zaliczenia proporcjonalnego) polega na pomniejszeniu podatku należnego w Polsce o podatek zapłacony za granicą: 12,225zł (podatek według polskich stawek) ‑ 2,500zł (podatek zapłacony w UK) = 9,725zł
• Zastosowanie ulgi abolicyjnej (obowiązującej w 2020 roku): 9,725zł (podatek według polskich stawek) ‑ 9,725zł (ulga abolicyjna równa podatkowi) = 0.00zł

Zgodnie z powyższym Pan Janek, nadal płaci podatek wyłącznie w UK, pojawia się jednak obowiązek poinformowania polskiego urzędu skarbowego o dochodach zagranicznych. Do złożenia rozliczenia PIT z wykazaniem dochodów zagranicznych zobowiązują zmienione przepisy. Jednocześnie do „ujawnienia” dochodów zagranicznych zachęca wprowadzona ulga abolicyjna, która pomniejsza należny w Polsce podatek do zera. Rozliczenie się w Polsce nie powoduje zatem konieczności dopłaty podatku ‑ ma jedynie cel informacyjny dla rządu RP (stworzenie bazy podatników z dochodami zagranicznymi).

Rok 2021 – drugi etap zmian w Polsce (zniesienie ulgi abolicyjnej, podwójny podatek)

Zmiany przepisów, które weszły w życie od 01/01/2021 powodują zniesienie ulgi abolicyjnej. (Jedynie osobom z rocznym dochodem zagranicznym poniżej 8,000 zł będzie przysługiwała ulga abolicyjna w obniżonej kwocie 1,360zł).

Spójrzmy jak zmieni się sytuacja Pana Janka:

• Podatek należny w UK (bez zmian): £15,000 ‑ £12,500 = £2,500 x 20% = £500 (2,500zł)
• Zagraniczny dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce: £15,000 = 75,000zł
• Podatek wyliczony polskimi stawkami: 75,000zł ‑ 3,091zł (kwota wolna od podatku w Polsce) = 71,909zł x 17% (stawka podatku w PL) = 12,225zł
• Zastosowanie metody zaliczenia proporcjonalnego: 12,225zł (podatek według polskich stawek) – 2,500zł (podatek zapłacony w UK) = 9,725zł
• Brak ulgi abolicyjnej
• Podatek do zapłaty w Polsce: 9,725zł (£1,945)

Sytuacja Pana Janka zmieni się drastycznie, zapłaci on podatek do swoich dochodów podwójnie, zarówno w UK (£500) jak również w Polsce (£1,945). Łącznie: £2,445 podatku od dochodu £15,000.

Zgłoszenie wyjazdu za granicę

Osoby wyjeżdżające z Polski na stałe (lub na okres dłuższy niż 6 miesięcy) powinny zgłosić swój wyjazd w Urzędzie Skarbowym oraz Urzędzie Miasta / Gminy.

• W celu zgłoszenia wyjazdu w Urzędzie Skarbowym w Polsce należy wypełnić formę  ZAP‑3 (do pobrania na dole strony). Wypełniony dokument można złożyć osobiście lub też wysłać pocztą na adres Urzędu Skarbowego właściwego dla dotychczasowego miejsca zmieszkania w Polsce.
• Zgłoszenie wyjazdu w Urzędzie Miasta / Gminy (Referat Ewidencji Ludności) odbywa się poprzez złożenie wypełnionej formy EL/ZW/3 (do pobrania na dole strony) ‑ skutkuje wymeldowaniem z dotychczasowego adresu zamieszkania w Polsce. Formę EL/ZW/3 należy złożyć w Urzędzie Miasta / Gminy osobiście z okazaniem dokumentu tożsamości lub może to zrobić osoba upoważniona (musi okazać upoważnienie podpisane przez osobę, której dotyczy zgłoszenie i własny dokument tożsamości). Przykład Upoważnienia do pobrania na dole strony.

Jakie będą skutki wprowadzonych zmian:

• wyższe dochody podatkowe budżetu państwa w Polsce,
• przeniesienie przez część osób objętych zmianami ośrodka interesów życiowych poza granice Polski,
• powroty z emigracji w związku z mniejszą opłacalnością pracy poza granicami Polski,
• szukanie przez podatników opcji "pracy na czarno" w celu uniknięcia podwyższonych podatków,
• kary i odsetki nakładane przez polski urząd skarbowy na osby, które nie dopełnią obowiązku rozliczenia się z dochodów zagranicznych i zapłaty podatku należnego w Polsce.

Powyższy artykuł ma charakter informacyjny, jego celem jest uświadomienie zmian przepisów i ich skutków. Jako biuro rachunkowe działające w Wielkiej Brytanii nie doradzamy w sprawach związanych z polskimi przepisami podatkowymi. Osobom, których dotyczy podwójne opodatkowanie sugerujemy zasięgnięcie porady w biurach rachunkowych działających w Polsce (są to zmiany polskich przepisów podatkowych) lub bezpośrednio w polskim Urzędzie Skarbowym.